Boerderij Gemondseweg
Het is oktober 1963. In een historische boerderij zijn werklui in de weer. Voor het aanleggen van een waterleiding wordt de vloer van een stal opengebroken. Plotseling stijgt de spanning in de ruimte… Onder een drempel wordt compleet onverwachts een potje van aardewerk vol met gouden en zilveren muntstukken gevonden. Het klinkt als een onwaarschijnlijke droom. Maar het is echt gebeurd, aan de Gemondseweg in Schijndel.
Bijna een gemiste kans
De vondst kwam destijds volop in het nieuws en dat trok handelaren en ver…
Het is oktober 1963. In een historische boerderij zijn werklui in de weer. Voor het aanleggen van een waterleiding wordt de vloer van een stal opengebroken. Plotseling stijgt de spanning in de ruimte… Onder een drempel wordt compleet onverwachts een potje van aardewerk vol met gouden en zilveren muntstukken gevonden. Het klinkt als een onwaarschijnlijke droom. Maar het is echt gebeurd, aan de Gemondseweg in Schijndel.
Bijna een gemiste kans
De vondst kwam destijds volop in het nieuws en dat trok handelaren en verzamelaars naar Schijndel, die hoopten op een buitenkansje. De meeste munten vonden hun weg in de markt en zijn uit beeld verdwenen. De aardewerken pot is nog in het bezit van de familie van de vinder. Opmerkelijk detail: de bewoner wist destijds te vertellen dat de leemklomp waarin het aardewerken potje zat verborgen, ook al eens bij een vroegere verbouwing tevoorschijn was gekomen. Toen is het weer teruggelegd ter ondersteuning van de drempel, niet wetende dat ze daarmee een schat terug in de grond stopten. Gelukkig werd die schat later alsnog gevonden. Eind goed al goed zou je zeggen. Maar dat is niet het hele verhaal…
Nachten wakker gelegen
Het werd augustus 2003… De boerderij wisselde enkele jaren daarvoor van eigenaar. En ook de nieuwe eigenaar maakte tijdens het verbouwen iets onvergetelijks mee: er wordt een potje met meer dan 200 gouden en zilveren munten vonden. “Ik heb er nachten niet van kunnen slapen,” stelt de eigenaar destijds in een krantenartikel. Want wat als er nog meer schatten verborgen lagen in zijn boerderij? Een metaaldetector bracht uitkomst bij deze lichte goudkoorts. Het hele terrein werd zorgvuldig uitgekamd en in de gang tussen woonhuis en stal werd warempel een derde pot gevonden, die iets meer dan honderd muntstukken bevatte.
Daalders, florijnen, duiten en dukaten
De gevonden daalders, florijnen, duiten, dukaten en schellingen zijn verspreid door Europa geslagen in de periode 1621-1753. Het is aannemelijk dat de schat (in totaal ruim 400 munten) kort na 1753 in de grond verdween. Waarschijnlijk heeft de bewoner van de boerderij zijn geld hier destijds verborgen als appeltje voor de dorst. De bergplaats van zijn spaargeld moest uiteraard strikt geheim blijven, om niet in verkeerde handen te vallen. Is de eigenaar onverwachts vertrokken of overleden, waardoor het bestaan van de verstopte spaarpotten in de vergetelheid raakte? We zullen het nooit weten. Wie in die periode de eigenaar of bewoner van de boerderij was is niet achterhaald.
De Sluiperman, geen doorsnee boerderij
Op deze locatie komt, onder de naam De Sluiperman, al in 1422 een hoeve in de archieven voor. En de plek omvat in ieder geval in de achttiende eeuw een groot perceel. De eigenaar die rond 1800 in de archieven staat vermeld, Johannes Gerit Gijsberts Pijnappels, wordt omschreven als landbouwer en rijke eigenaar. De Sluiperman is dus vrijwel zeker geen doorsnee boerderij geweest. De totale schat vertegenwoordigde in de 18e eeuw een waarde van ca. 900 gulden. De verborgen som vormde een heel aardig bedrag, maar zeker geen extreem groot kapitaal. Zo was de prijs van een koe destijds zo’n 50 gulden. De waarde van een flinke veestapel of een groot stuk land, die verdween destijds onder de grond. En kwam toevalligerwijs eeuwen later gelukkig ook weer boven water.
Meer weten?
Een belangrijke bron voor dit verhaal vormt het boek Goud in Schijndel, archeologie en historie van een Brabants dorp tussen 1600 en 1800. Dit boek is in te zien in de heemkamer van de Heemkundigekring Schijndel. Het is ook te leen bij Bibliotheken Meierijstad, vestiging Schijndel.
Deze locatie maakt onderdeel uit van de fietsroute Bijzondere boerderijen in Schijndel.
